Thursday, May 28, 2020

ਮਹਾਂਰਿਸ਼ੀ ਵਾਲਮੀਕਿ / Maharishi Valmiki




ਮਹਾਰਿਸ਼ੀ ਬਾਲਮੀਕੀ ਦਾ ਨਾਮ ਰਤਨਾਕਰ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਪਾਲਣ - ਪੌਸ਼ਣ  ਭੀਲ ਜਾਤੀ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ  ਭੀਲ ਜਾਤੀ ਦੀ ਪਰੰਪਰਾ ਨੂੰ ਅਪਣਾਇਆ ਅਤੇ ਆਪਣੀ ਰੋਜ਼ੀ-ਰੋਟੀ ਲਈ ਡਾਕੂ ਬਣ ਗਏ। ਉਹ ਆਪਣੇ ਪਰਿਵਾਰ ਦੀ ਪਰਵਰਿਸ਼ ਲਈ ਰਾਹਗੀਰਾਂ ਨੂੰ ਲੁੱਟਦਾ ਲੁੱਟਦੇ ਸਨ, ਅਤੇ ਲੋੜ ਪਈ ਤੇ ਮਾਰ ਦਿੰਦੇ ਸਨ। ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ, ਉਹ ਦਿਨ-ਬ-ਦਿਨ ਆਪਣੇ ਪਾਪਾਂ ਦਾ ਘੜਾ ਭਰ ਰਹੇ ਸਨ। ਇਕ ਦਿਨ ਨਾਰਦ ਮੁਨੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ  ਜੰਗਲ ਵਿਚੋਂ ਲੰਘ ਰਹੇ ਸੀ। ਰਤਨਾਕਰ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਵੇਖ ਕੇ  ਬੰਦੀ ਬਣਾ ਲਿਆ। ਨਾਰਦ ਮੁਨੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪੁਛਦੇ ਹਨ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਇਸ ਤਰਾਂ ਪਾਪ  ਕਿਉਂ ਕਰ ਰਹੇ ਹੋ? ਰਤਨਾਕਰ ਨੇ ਜਵਾਬ ਦਿੱਤਾ ਕਿ ਆਪਣੀ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਪਰਿਵਾਰ ਦੇ ਪਾਲਣ- ਪੌਸ਼ਣ ਲਈ। ਫੇਰ ਨਾਰਦ ਮੁਨੀ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪੁੱਛਿਆ ਜਿਸ ਪਰਿਵਾਰ ਲਈ ਤੁਸੀਂ ਇਹ ਪਾਪ ਕਰ ਰਹੇ ਹੋ, ਕੀ ਉਹ ਪਰਿਵਾਰ ਤੁਹਾਡੇ ਪਾਪਾਂ ਦਾ ਫਲ ਵੀ ਭੋਗੇਗਾ?

 ਇਸ 'ਤੇ, ਰਤਨਾਕਰ ਨੇ ਬੜੇ ਉਤਸ਼ਾਹ ਨਾਲ ਕਿਹਾ ਕਿ ਹਾਂ ਭੋਗੇਗਾ, ਮੇਰਾ ਪਰਿਵਾਰ ਹਮੇਸ਼ਾਂ ਮੇਰੇ ਨਾਲ ਖੜਾ ਰਹੇਗਾ। ਨਾਰਦ ਮੁਨੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਇਕ ਵਾਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪੁੱਛੋ, ਜੇ ਉਹ ਹਾਂ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ, ਤਾਂ ਮੈਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਆਪਣਾ ਸਾਰਾ ਧਨ ਦੇ ਦੇਵਾਂਗਾ। ਰਤਨਾਕਰ ਨੇ ਆਪਣੇ ਸਾਰੇ ਪਰਿਵਾਰ ਅਤੇ ਦੋਸਤਾਂ ਨੂੰ ਪੁੱਛਿਆ, ਪਰ ਕੋਈ ਵੀ ਇਸ ਲਈ ਸਹਿਮਤ ਨਹੀਂ ਹੋਇਆ। ਇਸਨੇ ਰਤਨਾਕਰ ਨੂੰ ਡੂੰਘਾ ਆਘਾਤ ਪਹੁੰਚਾਇਆ ਅਤੇ ਉਸਨੇ ਦੁਰਵਰਤੋਂ ਦੇ ਇਸ ਰਸਤੇ ਨੂੰ ਛੱਡਦਿਆਂ ਤਪੱਸਿਆ ਦਾ ਰਾਹ ਚੁਣਿਆ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਈ ਸਾਲਾਂ ਤਕ ਅਭਿਆਸ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਰੱਬ ਦਾ ਨਾਂ ਸਿਮਰਿਆ, ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਮਹਾਰਿਸ਼ੀ ਵਾਲਮੀਕੀ ਦਾ ਨਾਮ ਅਤੇ ਗਿਆਨ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੋਇਆ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਸੰਸਕ੍ਰਿਤ ਭਾਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਰਾਮਾਇਣ ਮਹਾਂ ਗ੍ਰੰਥ ਦੀ ਰਚਨਾ ਕੀਤੀ।

ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ, ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦੀ ਇਕ ਘਟਨਾ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਲੁਟੇਰੇ ਰਤਨਾਕਰ ਮਹਾਨ ਲੇਖਕ ਮਹਾਰਿਸ਼ੀ ਵਾਲਮੀਕਿ ਬਣ ਗਏ। ਅੱਜ, ਵਾਲਮੀਕਿ ਜਯੰਤੀ ਪੂਰੇ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਧੂਮਧਾਮ ਨਾਲ ਮਨਾਈ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਰਾਮਾਇਣ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੁਆਰਾ ਰਚਿਆ ਗਿਆ ਬਹੁਤ ਹੀ ਮਹਾਨ ਗ੍ਰੰਥ ਹੈ। ਇਹ ਇਕ ਅਜਿਹਾ ਗ੍ਰੰਥ ਹੈ ਜਿਸ ਨੇ ਮਾਣ, ਸੱਚ, ਪਿਆਰ, ਭਾਈਚਾਰੇ, ਦੋਸਤੀ ਅਤੇ ਸੇਵਕ ਦੇ ਧਰਮ ਦੀ ਪਰਿਭਾਸ਼ਾ ਸਿਖਾਈ। ਵਾਲਮੀਕੀ ਜੀ ਦੇ ਜੀਵਨ ਤੋਂ ਬਹੁਤ ਕੁਝ ਸਿੱਖਣ ਨੂੰ ਮਿਲਦਾ ਹੈ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸ਼ਖਸੀਅਤ ਆਮ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਆਪਣੇ ਜੀਵਨ ਦੀ ਇਕ ਘਟਨਾ ਤੋਂ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਹੋ ਕੇ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਪਣੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦਾ ਰਾਹ ਬਦਲਿਆ, ਜਿਸ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ ਉਹ ਮਹਾਨ ਸਤਿਕਾਰਯੋਗ ਕਵੀਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਬਣ ਗਏ। ਇਹ ਕਿਰਦਾਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਮਹਾਨ ਬਣਾਉਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਸਾਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ  ਤੋਂ ਸਿੱਖਣ ਲਈ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਕਰਦਾ ਹੈ।

No comments:

Post a Comment